در انتخابات این دوره  حاکمیت یکپارچه اصولگرایان  تجزیه شد ، در نبود اصلاح طلبان و عدم ارائه لیست از سوی جبهه اصلاحات در تهران ، اصولگرایان به جان هم افتادند ، پایداری ها در حالی تن به ائتلاف با قالی باف و شورای ائتلاف دادند که فرزندان نوظهور پایداری چی دست به ابتکار جدیدی زده و دو شعبه جدید انقلابی را برای رقابت درون گروهی با پدرخوانده های اصولگرایی راه اندازی کردند .

 شانا (شورای ائتلاف نیرو‌های انقلاب)، شورای وحدت اصولگرایان، امنا (ائتلاف مردمی نیرو‌های انقلاب) و جبهه صبح ایران، ۴ ائتلاف انتخاباتی بودند که در یک  رقابت تمام عیار به جان هم افتاده و کار به جایی رسید که حداد عادل به کنایه جریان نوظهور را به پاجوش هایی تعبیر کرد که در کنار چنارها وجود دارند !

در نبود اصلاح طلبان ، این جریانات نوظهور تندرو بودند که تهران را تصاحب کردند ، در مرحله اول اکثریت کرسی های تهران به امنا و جبهه صبح ایران رسید و برای تعیین ۱۶ نفر باقی مانده که نتوانسته بودند حدنصاب یک پنجم آرای صحیح را برای ورود به مجلس آن هم در یک انتخابات ۲۴ درصدی با وجود آرای باطله و غیر باطله  کسب کنند ، دو فهرست ۱۶ نفره بین چهار ضلع اصولگرایی شکل گرفت .

پدرخوانده ها یکبار دیگر قافیه را به فرزندان چموشِ اصولگرایی در جبهه صبح ایران و امنا واگذار کردند  ، نکته جالب توجه اما در کنار این شکست سنگین یارانِ قالی باف و شرکا ، مشارکت ۸ درصدی تهرانی ها در انتخابات مرحله دوم بود که یک نرخ تاریخی را در میان انتخابات های مجلس از حیث مشارکت ثبت کرد .

وزیر کشور غافل از اینکه چه اتفاقی رقم خورده است ، انتخابات مرحله دوم را در توئیتی حماسه قلمداد کرد و مجبور شد به فاصله ای کوتاه توئیت خود را به دلیل واکنش های صورت گرفته حذف کند.

رقابت‌های سیاسی در این دوره از انتخابات مجلس شورای اسلامی رنگ و بوی درون جریانی به خود گرفت؛ این شاید در ابتدای کار یک پیروزی راحت را برای اصولگرایان رقم می زد اما آن ها هرگز فکر نمی کردند جریان شان تکه تکه شده و برای اولین بار در تاریخ انتخابات های مجلس ، مجلس جدید اکثریت نداشته باشد  زیرا  جریان موسوم به اصولگرایی با انواع و اقسام لیست‌های انتخاباتی وارد عرصه رقابت‌ها شد و در نبود رقیب  محدودیت جریان مقابل برای حمایت از کاندیداهای مورد حمایت دست کم در تهران و برخی از کلان شهرها  ، حالا مجلس جدید شعبه شعبه شده است .

فارغ از یارگیری‌های پیچیده‌ای که در بین ائتلاف‌های انتخاباتی اصولگرایان در جریان است، این ائتلاف‌ها به لحاظ  تعداد منتخبان منتسب به خود در سطح کشور نیز نتایج عجیبی بر جای گذاشته است ، مجلس جدید اکثریت ندارد ، گرچه در مجموع اصولگرایان صاحب ۱۷۲ کرسی در مجلس دوازدهم شده اند اما این ۱۷۲ نفر در قالب یک فراکسیون قابل جمع نبوده و زیر یک چتر واحد نیستند ، نشان به این نشان که از همین ابتدای کار جدال سختی بین قالی باف برای حفظ کرسی ریاست مجلس با تندروهای منتقد او شکل گرفته است ، از مجموع ۲۹۰ کرسی مجلس جدید  ، جریان حامیان دولت شامل  شریان، پایداری، مصاف و امناء  98 کرسی پارلمان را تصاحب کرده اند ، حامیان قالییاف در فهرست شانا یا همان شورای ائتلاف ۷۴ نفر را به مجلس فرستاده اند و اصلاح‌طلبان و  و اعتدال‌گرایان نیز موفق به تصاحب ۶۳ کرسی مجلس شده اند که از این بین ۵۰ نفر گرایش اصلاح طلبی دارند ، ۵۰ نفر نیز در مجلس جدید از میان مستقلین و اقلیت های دینی هستند .

گرچه نمی توان فضای مجلس جدید را به مجلس پنجم تشبیه کرد که در آن یک اقلیت قوی از میان چپ های خط امامی و کارگزارانی ها شکل گرفت و پس از یکسال با شکل گیری دوم خرداد آن اقلیت قوی به اکثریتی فعال تبدیل و حتی در سال سوم انتخابات ریاست مجلس ، ریاست ناطق نوری را با کاندیداتوری عبدالله نوری تهدید کرد اما در مجموع می شود چنین استنباط کرد که به فرض تغییر دولت ، مجلس جدید تغییر شکل خواهد داد ، به گونه ای که بسیار ی از همین مستقلینی که به طور قطع اصولگرا نیستند در کنار اصلاح طلبان و اعتدالگرایان یک فراکسیون قوی را در حمایت از دولتِ فرضی چهاردهم ( درصورت یک دوره ای شدن دولت فعلی ) تشکیل خواهند داد .

بسیار پرواضح است که در چنین شکلی از مجلس جدید با وجود اینکه بسیاری از تندروهای حامی دولت برای جلوگیری از ریاست قالی باف بر مجلس دوازدهم خیز برداشته اند کار او برای ریاست در شرایط فعلی با وجود نیروهای اصلاح طلب و اعتدال گرا و مستقلین راه یافته به مجلس برای تکرار ریاست مجلس سخت نخواهد بود ، هر چند ترکیب هیات رئیسه و کمیسیون ها در قیاس با مجلس یازدهم تغییر محسوسی خواهد داشت و قالی باف در این شکل چندان دستش باز نیست و باید بده بستان با انقلابی هایی کند که ریاست او را بر نمی تابند و حتی در صورت ریاست او بر مجلس ، هیات رئیسه و کمیسیون ها به شکل سهامی باید تقسیم شود .

فضای سیاسی کشور حالا با پایان انتخابات دوازدهم به یک شرایط سخت و بی سابقه رسیده است ، گمان نمی رفت که شاهد انتخاباتی پرمشارکت و متفاوت از دست کم انتخابات یازدهم باشیم اما تداوم فضای سرد و کم مشارکت انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۰ که منجر به تسلط بی دردسر اصولگرایان با رئیسی بر قوه مجریه در یک انتخابات بی رقیب شد حتی اصولگرایان را به مقصود نهایی که همانا تسلط بر قوای مجریه و مقننه و یکدست کردن حاکمیت است نمی رساند .

امروز در نبود اصلاح طلبان  هر چند آن ها به همراه  میانه روهای اعتدالی در شهرستان ها دست برتر را داشته و توانستند بسیاری از چهره های مورد حمایت خود را با وجود همه محدودیت ها به مجلس بفرستند ، اصولگرایان شعبه شعبه شده اند ، رقابت درون گروهی آن ها به پرخاشگراییِ سیاسی بی سابقه بین انقلابی هایی منجر شده است که باید بر روی هم شمشیر بکشند ، در شرایط بین المللی ما با یک وضعیت سخت و دشوار مواجه ایم ، در داخل نیز شرایط اقتصادی به گونه ای پیش می رود که کمتر کسی از شرایط موجود راضی است ، حتی خوش بین ترین هواداران و حامیان رئیسی نیز فکر نمی کرد او در قوه مجریه این گونه عمل کند !

این که کشور  برای انتخابات ۱۴۰۴ ریاست جمهوری چه رویکردی را دنبال خواهد کرد  مشخص نیست ، انتخابات ر یاست جمهوری چهاردهم ، یک دوره ای شدن یا تکرار رئیسی ، تغییر تاکتیک یا تداوم وضع فعل به طور قطع روی میزان مشارکت مردم در انتخابات پیش روی ریاست جمهوری در سال آینده نقش موثری دارد اما نباید از این موضوع غفلت کرد که قهر با صندوق رای و کاهش نرخ  مشارکت بعد از انتخابات پرشور ریاست جمهوری دوازدهم در خرداد ۹۶ آغاز ، تداوم و تعمیم یافته و باید نظام برای برون رفت از  این وضعیت نسخه جدیدی رو کند .